Bệnh ORT, còn gọi là bệnh viêm mũi, khí quản, phổi, túi khí hoặc viêm phổi hóa mủ, là một bệnh hô hấp cấp tính phổ biến ở gia cầm, đặc biệt là gà. Bệnh do vi khuẩn Ornithobacterium rhinotracheale gây ra và thường xảy ra vào mùa xuân, mùa hè và thời điểm giao mùa khi độ ẩm không khí tăng cao. Để hiểu rõ hơn về bệnh ORT trên gà và cách phòng ngừa cũng như điều trị hiệu quả, hãy cùng dagathomo.bid tìm hiểu chi tiết dưới đây.
Nguyên nhân gây bệnh ORT trên gà
Bệnh ORT trên gà do vi khuẩn Gram âm Ornithobacterium rhinotracheale (ORT) gây ra. Vi khuẩn này tác động trực tiếp lên đường hô hấp và phổi của gà, gây ra các triệu chứng hô hấp nghiêm trọng.
ORT thường lây lan qua tiếp xúc trực tiếp giữa gà bệnh và gà khỏe mạnh hoặc qua các dụng cụ chăn nuôi, xe vận chuyển và con người.
Triệu chứng của bệnh ORT trên gà
Bệnh ORT là một bệnh hô hấp cấp tính, với thời gian ủ bệnh ngắn từ 1-3 ngày. Giai đoạn đầu, gà thường có triệu chứng hen nhẹ, thở khò khè, hắt hơi và vảy mỏ. Bệnh tiến triển nhanh chóng, sau 1-2 ngày, gà giảm ăn, ủ rũ và khó thở. Các triệu chứng điển hình bao gồm
- Gà khó thở, rướn cổ thở, ngáp gió, ho, lắc đầu và vảy mỏ.
- Gà sốt cao, ủ rũ và giảm ăn.
- Chảy nước mắt mũi, sưng mặt.
Tỷ lệ mắc bệnh ORT rất cao, từ 50-100%, nhưng tỷ lệ chết thường thấp hơn, từ 5-20%. Bệnh ORT gây thiệt hại chủ yếu do làm cho gà gầy yếu, lớn chậm, tỷ lệ đồng đều kém và tăng chi phí chăn nuôi.
>> Xem trực tiếp đá gà Thomo hôm nay tại https://dagathomo.bid/
Bệnh tích khi mổ khám
Khi mổ khám gà chết do bệnh ORT, ta thường thấy các tổn thương tập trung ở đường hô hấp. Các dấu hiệu bệnh tích điển hình bao gồm
- Phổi bị viêm hóa mủ, tập trung hoặc rải rác trên bề mặt.
- Bên trong khí quản và hai phế quản gốc có mủ nhầy đặc hoặc rắn.
- Túi khí viêm, có bọt khí và có thể có mủ màu vàng bên trong.
- Khí quản thường chỉ bị xung huyết nhẹ, có dịch nhầy trên bề mặt và màu sắc vẫn bình thường.
Phòng ngừa bệnh ORT trên gà
Vệ sinh chuồng trại sạch sẽ: Đảm bảo chuồng nuôi thông thoáng, khô ráo và vệ sinh định kỳ. Sử dụng các dung dịch sát trùng như Antisep hoặc If-100 để khử trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi.
Giảm mật độ nuôi: Tránh nuôi gà quá chen chúc để giảm nguy cơ lây lan bệnh.
Cách ly gà bệnh: Ngay khi phát hiện gà bệnh, cần cách ly ngay để tránh lây lan sang gà khỏe mạnh.
Tiêm phòng vaccine: Tiêm phòng đầy đủ các loại vaccine phòng bệnh hô hấp cho gà, bao gồm vaccine phòng ORT.
Điều trị bệnh ORT trên gà
Sử dụng kháng sinh: Điều trị bằng các loại kháng sinh như Tylosin, Cephacilin, Enrocin giúp giảm triệu chứng bệnh nhưng cần thực hiện đúng theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
Bổ sung dinh dưỡng: Bổ sung các loại vitamin và khoáng chất để tăng cường sức đề kháng cho gà, giúp gà hồi phục nhanh hơn.
Theo dõi sát sao: Quan sát tình trạng sức khỏe của gà, nếu thấy có dấu hiệu bệnh, cần tiến hành điều trị ngay lập tức để ngăn chặn sự lây lan.
Hướng dẫn điều trị bệnh ORT theo phác đồ
Bệnh ORT trên gà thường kết hợp với các bệnh khác, do đó, nguyên tắc điều trị là ưu tiên bệnh nào gây tử vong nhiều hơn.
Hướng xử lý bệnh ORT trên gà cụ thể
Bước 1: Giảm sốt và nâng cao sức khỏe cho gà
- Hạ sốt: Sử dụng paracetamol.
- Long đờm: Sử dụng Bromhexin.
- Giải độc gan thận: Kết hợp với bổ gan thận.
- Trợ sức, trợ lực: Bổ sung vitamin tổng hợp để tăng sức đề kháng.
Bước 2: Sử dụng kháng sinh và các axit hữu cơ
- Kháng sinh nhạy cảm với ORT:
- Ceftiofur (kháng sinh thế hệ mới hoạt phổ rộng): Tiêm.
- Linco – Spect: Tiêm.
- Gentamycin kết hợp với amoxicillin: Tiêm.
- Flodoxy (florfenicol và doxycycline): Uống và trộn.
- Axit hữu cơ: Sử dụng Butaphosphan.
Liệu trình điều trị ORT trên gà
Ngày thứ 1
- Dọn dẹp vệ sinh và phun sát trùng chuồng trại.
- Sáng và tối: Hòa bột Para C (hạ sốt) vào nước cho gà uống.
- Trộn cám với thuốc long đờm cho gà ăn.
- Hòa tan thuốc giải độc, bổ gan thận và vitamin tổng hợp (chủ yếu là vitamin C) vào nước uống cho gà.
Ngày thứ 1 và 2
Tiêm
- Ceftiofur: 1ml/6kg thể trọng.
- Butaphosphan và vitamin B12: 0,1-0,15ml/con.
Ngày thứ 3-5
- Nếu hết sốt: Ngừng Para C.
- Tiếp tục tiêm
- Ceftiofur: 1ml/6kg thể trọng.
- Flodoxi (florfenicol và doxycycline): Hòa vào nước uống với liều 100g/8 tạ gà.
Lưu ý: Sau khi điều trị, tỷ lệ chết sẽ ngừng ngay, nhưng triệu chứng vảy mỏ, khẹc có thể còn kéo dài vài ngày.
Khi phát hiện các triệu chứng hô hấp như khó thở, ho, khẹc, rướn cổ thở và mổ khám thấy phổi viêm có mủ, bã đậu hình ống trong phổi và phế quản, có thể gần như chắc chắn đó là bệnh ORT trên gà. Điều trị ORT không chỉ sử dụng kháng sinh mà còn cần bổ trợ sức khỏe cho toàn đàn.
Bệnh ORT trên gà là một bệnh hô hấp cấp tính nguy hiểm, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và năng suất chăn nuôi. Hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng, các biện pháp phòng ngừa và điều trị sẽ giúp người chăn nuôi quản lý tốt hơn đàn gà của mình, giảm thiểu thiệt hại do bệnh gây ra. Hãy đảm bảo vệ sinh chuồng trại, tiêm phòng đầy đủ và chăm sóc dinh dưỡng tốt để bảo vệ đàn gà khỏe mạnh.