Nuôi gà ở Việt Nam gặp phải nhiều thách thức do khí hậu nồm ẩm. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây ra các bệnh phổ biến như bệnh ort, coryza và bệnh thương hàn.
Tuy nhiên, hầu hết những bệnh này có thể được phòng ngừa hiệu quả. Để giảm thiểu tổn thất cho đàn gà, bà con cần nắm vững kiến thức và quy chuẩn chăn nuôi. Hãy cùng gachoic1 khám phá 9 bệnh thường gặp ở gà ngay dưới đây!
1. Bệnh coryza – Bệnh sổ mũi truyền nhiễm ở gà
Nguyên nhân gây bệnh:
Vi khuẩn Haemophilus paragallinarum hay còn được gọi là Avibacterium paragallinarum, gây bệnh coryza ảnh hưởng đến hệ hô hấp của gà. Bệnh này không chỉ phổ biến ở Việt Nam mà còn gây thiệt hại lớn đến ngành chăn nuôi thế giới. Biểu hiện rõ nhất là sưng phù mặt, khó thở và chảy nước mũi ở gà. Điều này dẫn đến tình trạng gà ủ rũ, thiếu ăn và giảm sản lượng trứng.
Phương pháp phòng bệnh:
- Xây dựng chuồng trại kín gió để ngăn mưa dột và độ ẩm thấp.
- Thực hiện phun thuốc sát trùng đều đặn 2 – 3 lần mỗi tháng.
- Bổ sung chất dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng.
Cách điều trị:
Nếu phát hiện gà có dấu hiệu của bệnh coryza, nên ngay lập tức cách ly những con bị bệnh. Các nhân viên y tế địa phương sẽ tiến hành tiêm kháng sinh và kiểm tra sức khỏe tổng thể cho đàn gà. Các loại kháng sinh như Nexymix, Moxcolis, và Amoxy thường được sử dụng trong trường hợp này.
2. Bệnh ORT – Bệnh thường gặp ở gà gây nhiễm trùng đường hô hấp
Nguyên nhân gây bệnh:
Vi khuẩn Ornithobacterium rhinotracheale
Biểu hiện của gà:
Đây là một trong những căn bệnh phổ biến ở gà, gây tỷ lệ chết cao. Gà bị bệnh thường có các triệu chứng như khó thở, sốt cao, hắt hơi, suy nhược, giảm sản lượng trứng, còi cọc,…
Phương pháp phòng bệnh:
- Sử dụng Nano Bạc trong chăn nuôi để duy trì vệ sinh chuồng trại.
- Đảm bảo sự thông thoáng và thay đổi trấu lót thường xuyên để ngăn ngừa tình trạng ẩm mốc và lây bệnh.
- Tăng cường dinh dưỡng và sử dụng các chất hữu cơ như Megacid L+ và Megacid L để bảo vệ sức khỏe cho đàn gà.
Cách điều trị:
Bệnh ORT thường xuất hiện nhiều vào mùa mưa. Việc sử dụng kháng sinh gặp phải nhiều khó khăn, một phần là do sự kháng thuốc trong chăn nuôi. Do đó, trước khi sử dụng kháng sinh, nông dân nên điều trị sốt cho đàn gà. Các kháng sinh được sử dụng thường xuyên trong khoảng 2 đến 3 ngày để điều trị bệnh. Một số lựa chọn tham khảo bao gồm Kháng sinh thảo dược chăn nuôi, Moxcin Vet 50,…
3. Bệnh Gumboro – Bệnh viêm túi huyệt nguy hiểm ở gà
Nguyên nhân gây bệnh:
Virus thuộc họ Birnaviridae (thuộc virus ARN 2 sợi)
Biểu hiện:
Gà có thể chết ngay sau khoảng hai ngày khi bị bệnh. Gà bị bệnh thường thể hiện dấu hiệu như chán ăn, ủ rũ, và xù lông. Các biểu hiện nghiêm trọng hơn bao gồm tiêu chảy phân trắng có bọt và có thể có máu, cùng với nhiều con gà tự mổ vào hậu môn và tử vong.
Phương pháp phòng tránh:
- Duy trì vệ sinh chuồng trại bằng dung dịch Nano Bạc trong chăn nuôi, liều lượng khoảng 100ml cho mỗi 200m2 – 400m2 diện tích chuồng trại.
- Bổ sung dinh dưỡng hợp lý trong khẩu phần thức ăn của gà.
Cách điều trị:
Bệnh Gumboro có thể hoàn toàn điều trị nếu được phát hiện sớm. Các phương pháp điều trị hiệu quả nhất là tăng cường hệ miễn dịch cho gà. Sử dụng kháng thể KTG chứa K+ Glucose, Paracetamol và vitamin C giúp kích thích cơ thể sản xuất chất miễn dịch.
4. Bệnh gà ủ rũ – Bệnh dịch gà đông tảo, gà chọi, gà nòi và gà tre
Nguyên nhân:
Virus Newcastle
Biểu hiện:
Bệnh này thường phát sinh ở gà đông tảo và hiện chưa có phương pháp điều trị hoàn toàn. Gà bị bệnh thường có những biểu hiện như mắt lờ đờ, ho nhiều, khó thở, phân lỏng kèm máu, run chân và mất tri giác.
Phương pháp phòng bệnh:
- Duy trì sạch sẽ chuồng trại.
- Tiêm kháng thể Gumboro vào ngày thứ 5 để tăng cường hệ miễn dịch.
Cách điều trị:
Thêm vào khẩu phần của gà các vitamin B, C và khoáng chất giúp tăng cường quá trình đào thải độc tố. Ngoài ra, nông dân có thể sử dụng các loại kháng sinh như Colidox – plus, Genta – costrim,.. theo chỉ định và hướng dẫn của cơ sở y tế.
5. Bệnh đầu đen – Bệnh lý trên manh tràng và gan ở gà
Nguyên nhân:
Ký sinh trùng Histomonas Meleagridis
Biểu hiện:
- Gà đi lại lảo đảo, chân run.
- Lông toàn thân xù xì.
- Tiêu chảy phân màu vàng kèm máu.
- Đầu gà bị tái tím.
- Thấy gà chán ăn và còi cọc.
Phương pháp phòng bệnh:
Để ngăn ngừa bệnh đầu đen, chuồng trại cần duy trì vệ sinh đạt tiêu chuẩn. Sử dụng dung dịch Nano Bạc trong chăn nuôi để tiêu diệt ký sinh trùng và vi khuẩn gây hại. Đồng thời, sân vườn cũng cần được rắc vôi bột để ngăn chặn sự phát triển của trứng ký sinh trùng.
Cách điều trị:
Các loại thuốc hiệu quả trong việc điều trị bệnh đầu đen bao gồm metronidazole, ipronidazole, metronidazole (50-60mg/kg trọng lượng/ngày), và ronidazole. Người chăn nuôi cần tiếp tục điều trị bằng cách bơm thuốc cho gà trong khoảng 3 đến 5 ngày liên tục. Đồng thời, các chế độ dinh dưỡng trong Mega Men cũng hỗ trợ điều trị các bệnh do E.coli gây ra.
6. Bệnh IB – Bệnh viêm phế quản truyền nhiễm ở gà
Nguyên nhân:
Virus Coronavirus
Biểu hiện:
Bệnh gây ra những dấu hiệu khác nhau ở từng giai đoạn phát triển. Ở gà con, đặc biệt là khoảng 1 tháng tuổi, tỷ lệ tử vong có thể lên đến 40%. Gà con bị bệnh thường có triệu chứng như khò khè, ho, chảy nước mũi và khó thở.
Bệnh này dễ dàng phát hiện ở gà đẻ, khi mà lượng trứng giảm đáng kể và chất lượng trứng bị ảnh hưởng do bệnh tác động đến đường hô hấp của gà. Điều này dẫn đến việc cơ thể gà mẹ không cung cấp đủ dinh dưỡng cho trứng.
Phương pháp phòng tránh:
- Phun thuốc khử trùng chuồng trại bằng Megacid L hoặc dung dịch Nano Bạc trong chăn nuôi.
- Bổ sung dinh dưỡng cho đàn gà với Megacid L, gồm Acid Citric 20%, Acid phosphoric 10%, Fomic ≥ 30%, Acid lactic 7%, và các muối acid khác 5%.
Cách điều trị:
Bệnh IB hiện chưa có thuốc đặc trị. Khi phát hiện gà mắc bệnh, nông dân cần thực hiện các biện pháp giải độc và duy trì môi trường sống sạch sẽ cho đàn gà. Mega Men là sản phẩm men tiêu hóa hỗ trợ giảm các bệnh do Salmonella, E.coli và Clostridium gây ra.
7. Bệnh thương hàn – Bệnh phổ biến ở gà công nghiệp và gà đẻ
Nguyên nhân:
Vi khuẩn Salmonella
Biểu hiện:
Các triệu chứng của bệnh ở gà được phân loại theo từng độ tuổi và loại gia cầm. Đối với gà con từ 8 – 10 ngày tuổi, chúng thường biểu hiện ủ rũ, khô chân, đầy hơi, có dịch nhầy ở hậu môn và kém ăn. Đối với đàn gà đẻ, trứng thường không đạt chất lượng, có nhiều trứng bị non và dễ vỡ.
Phương pháp phòng bệnh:
- Đảm bảo sạch sẽ chuồng trại, nguồn nước và thức ăn.
- Phun khử trùng 2 – 3 lần mỗi tháng bằng dung dịch Nano Bạc trong chăn nuôi.
- Bổ sung Mega Men để phòng ngừa vi khuẩn Salmonella.
Cách điều trị:
Phương pháp điều trị hiệu quả nhất là sử dụng chất điện giải như Amilyte hoặc Unisol 500, kết hợp với vitamin. Pha loãng từ 1 – 2 gam trong mỗi lít nước để cho gà uống.
8. Bệnh Marek – Bệnh gây u gan, phổi, nội tạng ở gà
Nguyên nhân:
Virus Herpes
Biểu hiện:
Các triệu chứng của bệnh Marek phát triển ở nhiều bộ phận trên cơ thể gà. Virus Herpes gây ra các khối u lớn trong các nội tạng như lá lách, gan, phổi, ruột. Những khối u này phát triển và gây áp lực lên dây thần kinh, dẫn đến tình trạng liệt chân và mù mắt. Gà thường chết với tư thế một chân duỗi về phía trước và một chân duỗi về phía sau.
Phương pháp phòng tránh:
- Sử dụng vôi và các chất khử trùng để loại bỏ vi khuẩn.
- Nuôi từng lứa gà riêng biệt để ngăn chặn sự lây lan bệnh.
- Cách ly gà bệnh ra khỏi đàn gà khỏe mạnh.
Cách điều trị:
Hiện tại chưa có thuốc đặc trị cho bệnh Marek ở gà. Các khối u ban đầu không gây ra các biểu hiện rõ ràng. Khi những khối u phát triển đủ lớn, chúng có thể gây suy yếu các bộ phận nội tạng của gà.
>> Gà thay lông
9. Bệnh viêm ruột hoại tử – Bệnh phát sinh trên diện rộng ở gà
Nguyên nhân:
Vi khuẩn Clostridium perfringens nhóm A, C.
Biểu hiện:
Khi gà mắc phải vi khuẩn này, chúng thường có triệu chứng đi ngoài phân có máu. Phân có chứa chất nhầy màu vàng trắng kèm theo sợi máu. Gà thường mất đi cảm giác thèm ăn và có thể chết đột ngột. Đáng chú ý, điều trị bằng các loại thuốc tiêu chảy thường không hiệu quả.
Phương pháp phòng bệnh:
- Bảo quản vệ sinh sạch sẽ chuồng trại để ngăn ngừa bụi bẩn và vi khuẩn từ phân chăn nuôi.
- Sử dụng Nano Bạc và Megacid L để phun khử trùng định kỳ.
- Tiêm vắc-xin theo liều lượng đúng quy định. Tránh tối đa việc sử dụng kháng sinh để tránh tình trạng kháng thuốc.
Cách điều trị:
Bệnh viêm ruột hoại tử hiện chưa có thuốc đặc trị. Do đó, người chăn nuôi cần tách riêng gà bệnh ra khỏi đàn để điều trị. Việc thăm khám đàn gà toàn bộ khi phát hiện dấu hiệu bệnh cũng rất quan trọng. Một số chất dinh dưỡng như Linco 25%, Sulfatrimix và Chlotetra có thể giảm sự phát triển của vi khuẩn. Bà con nên pha trộn trực tiếp các chất này vào thức ăn của gà bệnh và duy trì trong 3 – 5 ngày liên tục.
Lời kết
Những bệnh thường gặp ở gà có thể gây thiệt hại lớn cho đàn gia cầm. Một số trong số đó đã có thuốc đặc trị, nhưng một số khác do các vi khuẩn nguy hiểm gây ra vẫn chưa có phương pháp điều trị hiệu quả. Vì vậy, việc duy trì vệ sinh chuồng trại và cung cấp dinh dưỡng đầy đủ là biện pháp phòng chống hiệu quả nhất.
Người chăn nuôi nên hạn chế sử dụng kháng sinh, thay vào đó nên tìm các phương pháp hữu cơ để thay thế, tránh tình trạng phụ thuộc vào kháng sinh, sự kháng thuốc và khó khăn trong điều trị bệnh.